Suy giảm trí nhớ là một căn bệnh phổ biến và nguy hiểm đối với người cao tuổi. Đến 50% người 85 tuổi trở lên chịu ảnh hưởng của suy giảm trí nhớ, và tỷ lệ này càng tăng theo thời gian. Vậy suy giảm trí nhớ ở người già là gì? Nguyên nhân gây nên nó là gì? Cùng tìm hiểu chi tiết vấn đề này trong bài viết dưới đây nhé.
1. Hiểu về suy giảm trí nhớ ở người già
1.1 Định nghĩa suy giảm trí nhớ ở người già
Suy giảm trí nhớ ở người già là một thuật ngữ để chỉ sự không hoạt động bình thường của não bộ ở người cao tuổi. Hiện tượng này thường xảy ra do quá trình lão hóa. Cụ thể, sau 25 tuổi, hàng ngày có khoảng 3000 tế bào thần kinh bị phá hủy và không thể phục hồi. Quá trình này diễn ra nhanh hơn khi vào độ tuổi 60. Ở độ tuổi từ 60-65, chỉ có một số ít người mắc suy giảm trí nhớ, nhưng tỷ lệ này có thể lên đến 50% ở độ tuổi 85.
1.2 Nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ ở người già
Thực tế cho thấy có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi, trong đó một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
-
Do tuổi tác: Cơ thể càng cao tuổi, lão hóa càng nhanh chóng, từ cơ quan trong cơ thể cho đến não bộ, gây rối loạn trí não về ghi nhớ, tập trung và tư duy. Nếu không được giám sát và khơi gợi trí nhớ, người bệnh có thể hoàn toàn quên mất.
-
Do bệnh tật: Suy giảm trí nhớ thường là hậu quả của chấn thương hoặc các bệnh như viêm não, tai biến mạch máu não, bệnh Alzheimer... Những tổn thương này có thể gây mất trí nhớ tạm thời hoặc lâu dài, khó ghi nhớ thông tin và dễ quên nhanh chóng.
-
Sử dụng thuốc chữa bệnh: Việc dùng thuốc chữa bệnh trong thời gian dài cũng là một trong những nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi. Đặc biệt, người cao tuổi thường cần sử dụng nhiều loại thuốc để điều trị các bệnh khác nhau, điều này dễ gây suy giảm trí nhớ.
2. Biểu hiện suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi
Suy giảm trí nhớ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người cao tuổi, và có thể nhận biết qua một số dấu hiệu sau:
-
Khó khăn trong các hoạt động hàng ngày, rối loạn khi mặc quần áo, nấu ăn hoặc vệ sinh cá nhân.
-
Thường quên các từ đơn giản, khó mô tả và khó giao tiếp.
-
Thường quên địa điểm muốn đến hoặc đường về nhà, nhầm lẫn giữa ban ngày và ban đêm.
-
Thay đổi tâm trạng bất thường, ít biểu lộ cảm xúc hơn so với trước đây.
-
Cảm giác khó chịu, lạnh lùng, lo lắng, dễ bị kích động trong các tình huống khác nhau.
3. Biện pháp điều trị và phòng ngừa suy giảm trí nhớ
3.1 Đối với trường hợp suy giảm trí nhớ do tuổi tác
Suy giảm trí nhớ do tuổi tác là quá trình tự nhiên. Vì vậy, những trường hợp này thường không cần điều trị bằng thuốc mà chỉ cần áp dụng các biện pháp cải thiện hoạt động trí não, luôn luyện tập khả năng ghi nhớ. Một số hoạt động khuyến khích bao gồm:
-
Thường xuyên đọc sách báo, tương tác xã hội, chơi cờ...
-
Liệt kê danh sách công việc trong ngày để tránh quên việc, lập thời gian biểu cho công việc hàng ngày.
-
Tạo thói quen dễ nhớ như giữ mũ, chìa khóa ở một nơi cố định, lặp lại tên người vừa gặp, lưu giữ các tài liệu và hình ảnh ở nơi dễ nhớ.
-
Tập thể dục thường xuyên: Đây cũng là một cách giúp cải thiện ghi nhớ nhờ khả năng thúc đẩy tuần hoàn máu và oxy cho não bộ.
3.2 Điều trị suy giảm trí nhớ ở người già do bệnh lý
Đối với những bệnh nhân được xác định mắc suy giảm trí nhớ do bệnh lý, cần điều trị theo hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa. Suy giảm trí nhớ, nếu được phát hiện sớm, vẫn có thể điều trị hoặc làm chậm tiến trình phát triển của bệnh, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.
Cách điều trị và loại thuốc được sử dụng phụ thuộc vào từng bệnh lý. Trong các trường hợp này, bệnh nhân cần đi khám thường xuyên để theo dõi diễn tiến bệnh và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để kiểm soát tốt tình trạng suy giảm trí nhớ. Đồng thời, cần duy trì một chế độ dinh dưỡng đa dạng, giàu chất sắt, kẽm, các vitamin nhóm B và các loại chất béo tốt hoặc dầu thực vật. Đối với người cao tuổi, tránh căng thẳng, lo âu và mất ngủ cũng rất quan trọng.
Suy giảm trí nhớ ở người lớn tuổi, mặc dù phổ biến, nhưng vẫn có thể cải thiện. Khi phát hiện bất kỳ triệu chứng hay quên nào ở bản thân hoặc người thân trong gia đình, hãy đến chuyên khoa nội thần kinh để được chẩn đoán, xác định nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ và có hướng điều trị thích hợp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh