Lễ Tạ Đất đầu năm là gì?
Mỗi dịp Tết đến xuân về, chúng ta thường thấy các gia đình lại tất bật chuẩn bị nhiều lễ cúng khác nhau, trong đó có lễ cúng Tạ Đất được gia chủ rất quan tâm.
Theo phong tục truyền thống đất đai là nơi chúng ta sống được cai trị bởi các vị thần linh. Họ sẽ giúp cho gia chủ trông coi, giữ đất đai và vị thần đó được gọi là Thổ Công. Khi các bạn đào móng làm nhà, đào giếng hay san lấp,…thì đều phải chuẩn bị mâm cúng Tạ Đất. Việc này mang ý nghĩa dâng lên vị thần Thổ Công để xin phép và báo cáo.
Lễ cúng Tạ Đất trong dịp cuối năm và đầu năm tại các gia đình thường mang ý nghĩa báo cáo với Thổ Công những công việc gia chủ đã làm được trong năm cũ, đồng thời mong cầu thần linh phù hộ gia các thành viên trong gia đình bình an, hạnh phúc, công việc suôn sẻ, thuận lợi.
Nhìn chung, cúng Tạ Đất cuối năm là cách thể hiện sự thành kính, lòng tin của gia chủ với Thổ Công. Tuy nhiên, do nhiều tác động của cuộc sống hàng ngày nhiều gia đình quá bận rộn không có thời gian nên thường không còn nhớ được ngày lễ này nữa.
Ý nghĩa lễ cúng Tạ Đất đầu năm
Cảm tạ tổ tiên và thần linh
Theo quan niệm dân gian, mỗi gia đình đều có thần Thổ Công Thổ Địa và chính vị thần này là những người cai quản tài lộc của gia đình và bảo vệ gia đình khỏi sự quấy nhiễu của ma quỷ. Và trong thời khắc chuyển giao giữa năm cũ sang năm mới các gia đình lại thực hiện nghi lễ cúng đất để cảm tạ những vị thần này ngày đêm bảo vệ bình yên cho gia đình trong 1 năm qua.
Thông qua lễ Tạ Đất đầu năm, con cháy trong gia đình cũng dâng lên ông bà tổ tiên những món ăn để tạ ơn công sinh thành, dưỡng dục của thế hệ đi trước cũng như lòng biết ơn vì tổ tiên đã phù hộ độ trì cho gia đình gặp nhiều may mắn, suôn sẻ trong công việc trong 1 năm.
Đây được cho là ý nghĩa quan trọng của nghi lễ này thể hiện được truyền thống uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây của người Việt và là một nét đẹp trong văn hóa tâm linh của nhân dân cần được duy trì và phát huy.
Ngoài ra, nghi lễ này còn là một nghi lễ tâm linh của người dân Việt cầu mong những điều tốt đẹp sẽ đến. Thông qua nghi lễ này, các gia đình đều mong cầu thần linh phù hộ độ trì cho thành viên trong gia đình gặp nhiều may mắn, thuận lợi trong cuộc sống cũng như công việc. Quan trọng hơn, nghi lễ này được thực hiện trước khi Táo Quân về chầu trời với mục đích là cầu mong ba vị Táo Quân sẽ báo cáo lại với Ngọc Hoàng những việc gia đình đã làm trong một năm qua để ban phát tài lộc.
Cũng có nhiều người mong cầu công danh sự nghiệp được thăng tiến thông qua lễ Tạ Đất đầu năm.
Xem thêm: Chuyên mục Tết An Viên
Xua đuổi những điều không tốt
Bên cạnh đó, khi thực hiện nghi lễ cúng tạ lễ đầu năm gia chủ mong muốn thần linh trấn áp, xua đuổi ma quỷ đang xuất hiện trong quấy phá gia đình trong năm mới. Cũng xuất phát từ ý nghĩa này mà chúng ta thường chuẩn bị thêm mâm cúng chúng sinh bên cạnh mâm cúng thần linh để tiễn biệt, an ủi những vong hồn không nơi nương tựa, chưa được siêu thoát không quấy phá gia đình trong năm mới.
Cầu mong năm mới nhiều điều tốt đẹp
Lễ Tạ Đất đầu năm sẽ giúp cho gia chủ dâng lời cầu nguyện mong muốn nhận nhiều điều tốt đẹp trong năm mới. Cầu cho mưa thuận gió hòa, đất đai tươi tốt, sức khỏe dồi dào không mang bệnh tật ốm đau, công việc hanh thông, biến nguy thành an.
Mâm cúng lễ cúng Tạ Đất đầu năm
Việc sắm sửa mâm cúng lễ Tạ Đất đầu năm còn tùy thuộc vào văn hóa vùng miền và điều kiện từng gia đình. Trên thực tế, lễ vật cúng tạ Tổ Công không quy định việc sắm sửa lễ lạc mà chú trọng đến lòng thành tâm cung kính của thành viên trong gia đình. Bên cạnh đó, một số lễ vật phổ biến, cơ bản thường có trong lễ Tạ Đất bao gồm:
- Trái cây ngũ quả.
- Hoa tươi (có thể sử dụng nhiều loại như cúc, lay ơn, đồng tiền…).
- Nhang.
- Nến hoặc đèn cầy.
- Gạo, muối trắng.
- Nước.
- Rượu.
- Giấy cúng.
- Các loại bánh kẹo.
- Đĩa trầu cau.
- Xôi, chè.
- Cháo.
- Gà luộc là gà trống hoặc cũng có thể dùng chân giò.
- Bia, nước ngọt.
- Thuốc lá, nước trà.
Ngoài ra, những lễ vật cần chuẩn bị như:
- 5 con ngựa có màu đỏ, màu xanh, màu vàng, màu trắng, màu chàm tím, trên lưng mỗi con ngựa sẽ được đặt 10 lễ tiền vàng. 5 bộ mũ, áo và hia là loại nhỏ, cờ lệnh, kiếm, roi. 1 con ngựa có màu đỏ, kích thước lớn hơn so với 5 con còn lại. Đi kèm với ngựa là cờ, kiếm, roi, mũ, áo, hia.
- 1 cây vàng hoa đỏ gồm 1000 vàng.
- 50 lễ tiền vàng dùng để cúng gia tiên.
Sau khi sắm sửa đầy đủ, gia chủ sẽ đặt và sắp xếp lễ vật lên ban thờ ngay ngắn, trang nghiêm, thắp nén nhang và bắt đầu đọc văn khấn Tạ Đất.
Lễ cúng Tạ Đất vào ngày nào
Cúng Tạ Đất thường diễn ra vào đầu năm, cuối năm hoặc đất mới mua, khi thực hiện các công việc đụng chạm đến long mạch như xây dựng công trình, đào giếng, làm nhà,…Tùy thuộc vào phong tục tập quán cũng như văn hóa vùng miền gia chủ thực hiện vào ngày khác nhau.
Tuy nhiên, tại một số vùng trên cả nước lễ cúng Tạ Đất đều diễn ra vào ngày lễ hóa vàng hoặc rằm tháng Giêng (Tết Nguyên Tiêu). Mố số tỉnh như Quảng Bình, Huế, Quảng Ngãi,…Nghi lễ cúng thường thực hiện vào tháng 2 Âm lịch.
Cách cúng lễ Tạ Đất đầu năm
Sau khi sắm sửa lễ vật đầy đủ, gia chủ sẽ bày mâm lễ cúng ở ngoài sân để bắt đầu thực hiện khóa lễ. Nếu gia đình đang ở chung cư không thể cúng ở bên ngoài thì có thể cúng trong căn hộ.
Khi sắm sửa lễ cúng cần chú ý đặt 10 lễ tiền vàng lên lưng mỗi ông ngựa. Công đoạn chuẩn bị xong xuôi, tươm tất gia chủ tiến hành làm lễ theo trình tự như sau:
- Soạn sửa mâm cúng chỉnh tề, gột rửa thân thể sạch sẽ, mặc trang phục kín đáo, lịch sự khi tiến hành làm lễ.
- Gia chủ thắp hương dâng lên thần linh và chắp tay vái lạy 3 lần.
- Tiến hành đọc văn khấn Tạ Đất đầu năm.
- Sau khi đọc văn khấn xong, gia chủ chắp tay vái 3 vái.
- Đợi khi hương tàn sẽ tiến hành hóa vàng và xin hạ lễ để gia đình cùng thụ lộc.
Bài cúng lễ Tạ Đất đầu năm
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Quan đương xứ thổ địa chính thần
- Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,
Hôm nay là ngày… tháng… năm…, nhằm tiết… Chúng con là:…..
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe.
Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.
Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.
Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng. Cẩn cáo!
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
Xem thêm: Bài văn khấn cúng Tạ Đất cuối năm và đầu năm 2024
Lưu ý cúng Tạ Đất đầu năm
Khi thực hiện nghi lễ cúng Tạ Đất, gia chủ cần lưu ý một số điều như sau để nghi lễ diễn ra đúng trình tự, đúng cách và đầy đủ tránh phạm túy đến bề trên ảnh hưởng đến cuộc sống hiện tại. Một số điều cần chú ý gồm:
- Chuẩn bị đồ lễ trước khi cúng 1 ngày để đảm bảo lễ vật không bị hỏng, bị thiếu nếu có thiếu hay hư hỏng sẻ thay thế thứ khác.
- Không nên sát sinh trong dịp cúng lễ Tạ Đất.
- Trước khi làm lễ, người thực hiện cần tắm rửa, vệ sinh chân tay sạch sẽ, ăn mặc trang phục chỉnh tề. Trong quá trình làm lễ tuyệt đối không cười đùa luôn giữ thái độ thành kính, nghiêm túc.
- Văn khấn nên in ra giấy để đọc không được để ở dưới đất. Tốt nhất nên chuẩn bị chiếc kệ để đặt văn khấn lên vừa dễ dàng đọc lại thoải mái, thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần linh.
- Cúng Ta Đất nên do người trong nhà thực hiện vì như vậy thì mọi điều nguyện ước và lời tạ ơn của gia đình mới có thể thành hiện thực.
- Khi đọc văn khấn cần đọc to, rõ ràng với lòng thành kính. Tốc độ đọc vừa phải, tránh đọc sai.
Trên đây là những chia sẻ thông tin về lễ Tạ Đất cuối năm gửi đến bạn đọc có thể nắm rõ những thông tin hữu ích về nghi lễ này. Đừng quên đón đọc nhiều bài viết bổ ích tại bchannel.vn nhé!