Tính phần trăm tăng trưởng được dùng để so sánh mức độ tăng trưởng giữa các tháng, quý hay năm của cùng 1 đơn vị cụ thể. Trong đó cách tính tỷ lệ phần trăm giữa 2 năm là một trong những vấn đề quan trọng nhất. Chúng ta hãy cùng giải đáp vấn đề đó ở dưới đây nhé!
1. Cách tính phần trăm (%) tăng trưởng giữa 2 năm
Nhìn chung, để tính tỷ lệ phần trăm giữa 2 năm ta cần dùng công thức
(Hiện tại) - (Quá khứ) / (Quá khứ) X 100%.
Cụ thể của từng cách tính như sau:
- Thu thập dữ liệu cho thấy sự thay đổi về mặt định lượng qua thời gian.
Chúng ta chỉ cần hai số để tính được tỉ lệ tăng trưởng cơ bản - số thể hiện giá trị đầu của một đại lượng nhất định và số thể hiện giá trị cuối của nó.
- Ví dụ: Nếu giá trị doanh nghiệp là 30 triệu đồng vào đầu tháng và đến nay, giá trị của nó là 50 triệu đồng, ta sẽ tính tỷ lệ tăng trưởng với giá trị đầu (hay quá khứ) bằng 30 triệu và giá trị cuối (hay hiện tại) là 50 triệu. Hãy cùng làm một bài toán ví dụ đơn giản. Trong trường hợp này, ta sẽ dùng hai số 205 (giá trị quá khứ) và 310 (giá trị hiện tại). Nếu hai giá trị này bằng nhau, ta suy ra không có tăng trưởng, tỷ lệ tăng trưởng bằng 0.
Ví dụ cụ thể
- Áp dụng công thức tính tỷ lệ tăng trưởng.
Ta chỉ việc thay giá trị hiện tại và quá khứ vào công thức sau: (Hiện tại) - (Quá khứ) / (Quá khứ). Phân số thu được chính là đáp án mà chúng ta cần. Đồng thời, hãy chia phân số này để có giá trị thập phân.
- Ví dụ: Ta sẽ thay 310 vào giá trị hiện tại và 205 vào giá trị quá khứ. Công thức trở thành: (310 - 205)/205 = 105/205 = 0,51
Cách tính cụ thể cho bài toán
- Thể hiện đáp án thập phân dưới dạng phần trăm.
Mọi tỷ lệ tăng trưởng đều được viết dưới dạng phần trăm. Để đổi đáp án thập phân sang phần trăm, ta chỉ việc nhân nó với 100 và thêm vào dấu phần trăm (%). Tỉ lệ phần trăm là cách thể hiện dễ lĩnh hội và được hiểu rộng khắp của sự thay đổi giữa hai số.
- Ví dụ: Với đề như trên, ta sẽ nhân 0,51 với 100 rồi thêm dấu phần trăm 0,51 x 100 = 51%.
- Nghĩa là tỉ lệ tăng trưởng của ta là 51%. Hay nói cách khác, giá trị hiện tại lớn hơn giá trị quá khứ 51%. Nếu giá trị hiện tại nhỏ hơn giá trị quá khứ, tỉ lệ tăng trưởng sẽ âm.
Ngoài ra nếu ta cần tính tỷ lệ tăng trưởng qua nhiều năm, các bạn có thể tham khảo các bước sau đây:
- Sắp xếp dữ liệu vào bảng. Dù không hẳn là cần thiết nhưng làm vậy sẽ hữu ích bởi nó cho phép ta hình dung được dữ liệu đã cho dưới dạng một chuỗi giá trị theo chiều dài thời gian. Theo thông thường thì những bảng dữ liệu đơn giản là đã đủ cho mục đích nên chỉ cần dùng hai cột, liệt kê giá trị thời gian ở cột bên trái và giá trị đại lượng tương ứng ở cột bên phải.
- Dùng phương trình tỉ lệ tăng trưởng tính đến số khoảng thời gian trong dữ liệu. Dữ liệu của ta sẽ có những giá trị thời gian đều đặn tương ứng với những giá trị đại lượng. Đơn vị tính của thời gian không ảnh hưởng nên với phương pháp này ta có thể sử dụng cho dữ liệu được thu thập theo phút, giây, ngày,… Trong trường hợp của ta, dữ liệu được thể hiện theo năm. Hãy thay giá trị hiện tại và quá khứ vào công thức mới:
(Hiện tại) = (Quá khứ) * (1 + Tỉ lệ tăng trưởng)^n
Trong đó n = số khoảng thời gian.
Công thức tính
Phương pháp này cho ta tỷ lệ tăng trưởng trung bình của từng khoảng thời gian khi biết thông số hiện tại và tương lai cùng giả định đó là tốc độ tăng trưởng đều. Vì ví dụ dùng thời gian tính bằng năm, ta sẽ có tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm.
- Tách riêng biến “tỉ lệ tăng trưởng”.
Bằng phép toán đại số, biến đổi phương trình để đưa bản thân “tỉ lệ tăng trưởng” về một vế của dấu bằng. Để làm vậy, ta chia hai vế cho thông số quá khứ, tính lũy thừa 1/n và rồi trừ đi 1. Cuối cùng, ta sẽ thu được:
Tỉ lệ tăng trưởng = (Hiện tại / Quá khứ)^1/n - 1.
- Giải tìm tỉ lệ tăng trưởng.
Thay giá trị quá khứ và hiện tại, cũng như giá trị n (số khoảng thời gian trong dữ liệu, bao gồm giá trị quá khứ và hiện tại của bạn) vào công thức. Giải dựa vào các nguyên tắc đại số cơ bản, thứ tự thực hiện phép tính, v.v.
Cách tính cụ thể
- Ví dụ: Ta sẽ dùng thông số hiện tại 310 và quá khứ 205 cùng quãng thời gian 10 năm cho n. Trong trường hợp này, tỉ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm đơn giản là (310/205)^1/10 - 1 = 0,0422; 0,0422 x 100 = 4,22%. Trung bình, giá trị của ta đã tăng 4,22 phần trăm mỗi năm.
2. Cách tính phần trăm (%) giảm giữa hai năm
Như đã đề cập ở trên, ta cũng có thể dùng công thức:
(Hiện tại) - (Quá khứ) / (Quá khứ) rồi nhân với 100%
Nếu kết quả ra âm, tức có nghĩa đó là phần trăm giảm. Hoặc ta có thể dùng cách tính như sau, lấy năm có kết quả kinh doanh cao hơn trừ đi năm thấp hơn, rồi chia cho năm thấp hơn và nhân với 100%. Lúc này, kết quả sẽ ra dương nếu đó là phần trăm giảm.
Với nhiều bạn đọc, “tính tỷ lệ phần trăm giữa 2 năm” nghe có vẻ như là một quy trình toán học đáng sợ. Thực tế, qua bài viết trên thì nó đơn giản đến kinh ngạc. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì về cách tính, các bạn hãy để lại bình luận dưới đây nhé!