Ngành pháp y không còn mới mẻ nhưng rất ít người hiểu sâu về ngành này. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về ngành Pháp y với công việc chính để có lựa chọn phù hợp sau này.
1. Định nghĩa ngành pháp y là gì?
Giám định Pháp y còn được gọi là giám định y khoa, gồm những hoạt động giám định trong lĩnh vực y khoa nhằm phục vụ cho công tác điều tra, xét xử vụ án hình sự.
Trong đó nhiệm vụ chính của khoa học pháp y đó chính là khám nghiệm tử thi, hiện trường, tiến hành xác định dấu hiệu thân thể bị xâm phạm, xác định thương tật, tình trạng sức khỏe, kiểm tra và xác định tang chứng, vật chứng… Nếu chỉ qua những bức hình, phim ảnh cũng rất khó có thể khái quát được khái niệm của nó.
Có thể nói, ngành khoa học pháp y không chỉ dùng riêng những thành tựu về y, sinh học. Nhất là trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của khoa học thì những hành vi, thủ đoạn gây án của hung thủ càng tinh vi hơn.
Do vậy mà tầm quan trọng của pháp y càng được nâng cao hỗ trợ pháp luật trong việc xử đúng người đúng tội và đòi lại công bằng cho người bị hại. Pháp y được hội tụ bởi những chuyên gia đa dạng lĩnh vực vật lý, hóa học, tin học đồng thời am hiểu tâm lý tội phạm.
Sự ra đời của khoa học pháp y đã thay thế và bớt đi sự tra tấn, khổ nhục hình ép buộc phạm nhân thú tội. Tuy nhiên, điều đó buộc người hành nghề pháp y phải đánh đổi việc trở thành bác sĩ chữa bệnh, cứu người trong bệnh viện thành chuyên viên giám định pháp y.
Dù là nỗi sợ của nhiều người nhưng không phủ nhận được tầm quan trọng của ngành pháp y với Y học nói riêng và phục vụ các vụ án điều tra hình sự hiện nay.
>>> Xem thêm: Bật mí các ngành ưu tiên định cư ở Úc 2023 cho du học sinh
2. Ngành pháp y gồm những loại nào?
2.1. Giám định pháp y hình sự
Việc phải tiếp xúc với tử thi nhiều có thể khiến trái tim người theo ngành pháp y bị chai sạn. Tuy nhiên nỗi ám ảnh, hay chính xác là nỗi đau khi chứng kiến cảnh người thân đau lòng trước linh cữu luôn thường trực với người theo đuổi nghề này.
Có thể nói, giám định pháp y hình sự là chuyên ngành được biết đến nhiều nhất và tạo nên tiếng vang lớn cho ngành. Do vậy mà chuyên ngành này thu hút đông đảo người trong ngành được kết hợp và trở thành cảnh sát điều tra.
Dẫu vậy, công việc giám định pháp y hình sự đảm nhiệm không chỉ là việc khai quật, giải phẫu tử thi mà là chuỗi hoạt động y khoa nghiên cứu về vấn đề xâm hại đến sức khỏe, tính mạng, nhân phẩm con người… hay những mẫu vật có nguồn gốc cơ thể như máu, dấu vân tay.
Tuy nhiên, tại Việt Nam thì bạn rất khó hình dung được vai trò cụ thể của chuyên gia pháp y bởi họ phải đảm nhận công việc từ chụp ảnh vết thương, lấy mẫu thử sau khi kiểm nghiệm trên cơ thể hay hóa nghiệm.
Đó đều là những công việc chính của người giám định viên pháp y hình sự. Tuy nhiên đó không phải là tất cả công việc của ngành pháp y. Hãy cùng tiếp tục tìm hiểu.
2. Giám định pháp y dân sự
Nếu bạn có đam mê công việc giám định, nghiên cứu cơ thể người để góp phần làm sáng tỏ vụ án thì có thể chọn chuyên ngành giám định pháp y dân sự. Vị trí này thì bác sĩ pháp y sẽ trực tiếp tìm ra nguyên nhân, vấn đề kiện tụng dân sự gồm giám định sức khỏe, huyết thống, giải quyết các vụ kiện dân sự như bồi thường thiệt hại sức khỏe con người hoặc giám định năng lực hành vi con người.
Để bạn dễ hình dung hơn thì có thể theo dõi những buổi tòa tuyên án sẽ nhắc đến tỷ lệ thương tật của nạn nhân bao nhiêu %…tại các vụ xung đột hay tai nạn giao thông. Thực chất, khâu này được thực hiện bởi các bác sĩ pháp y dân sự.
Dù làm việc trực tiếp trong các vụ án, tuy nhiên sự “đáng sợ” trong ngành nghề cũng được nói giảm nói tránh nhiều. Thường các chuyên viên pháp y dân dự trước đó làm việc trong môi trường bệnh viện, nghiên cứu …khá nhiều và quen thuộc với những hình ảnh đó.
Dẫu vậy, tác dụng “cứu người” của công việc pháp y này cũng không hề giảm đi. Sự phát triển mạnh mẽ của các trung tâm giám định sức khỏe, năng lực, hành vi dân sự…đã minh chứng điều đó. Chúng hỗ trợ rất tốt trong việc phân biệt thật giả và bồi thường thiệt hại.
>>> Xem thêm: Học ngành Điện tử viễn thông ở đâu và ra trường làm gì?
3. Giám định pháp y nghề nghiệp
Giám định pháp y nghề nghiệp thực chất được kết hợp từ 2 hoạt động làm sáng tỏ việc liên quan đến nghề y gồm vụ án chết người trong cơ sở y tế. Bên cạnh đó trách nghiệm giải quyết với đạo đức nghề nghiệp đều liên quan đến nhân viên y tế.
Sai sót đó thường xuất phát từ sự sai chuyên môn, thiếu trách nhiệm thiếu y đức …Việc giải quyết này đòi hỏi về y học với dấu hiệu hình sự. Tuy nhiên, chúng đòi hỏi nhân viên pháp y không chỉ về trình độ cao mà phải công tư phân minh.
3. Công việc của chuyên viên pháp y
Ngành Pháp Y có công việc chính là tìm và thu thập bằng chứng, sau khi phân tích những mẫu thu được trong phòng thí nghiệm sẽ cho ra kết quả chính xác.
Chụp ảnh hiện trường, hung khí và nạn nhân… với góc độ khác nhau giúp chuyên viên điều tra hay công tố viên sẽ hình dung chính xác hơn về hiện trường vụ án.
Việc bảo vệ bằng chứng, viết báo cáo kết luận thu được bằng văn bản từ đó sẽ giúp tìm ra các bằng chứng liên quan đến vụ việc. Trường hợp vụ án có thương vong phải tiến hành mổ tử thi để xác định nguyên nhân.
Với điều kiện và đặc trưng nghề nghiệp thì các chuyên viên pháp y sẽ phải mổ tử thi ngay tại hiện trường. Ngoài ra, họ sẽ phải giám định thương tích trong những vụ tai nạn khi đó.
Bài viết trên đây tổng hợp thông tin ngành pháp y giúp bạn có cái nhìn cụ thể và lựa chọn ngành phù hợp. Đừng quên theo dõi bài viết tiếp theo để cập nhật thông tin liên quan khác. Chúc bạn thành công!