Tin học 9 Bài 1: Từ máy tính đến mạng máy tính

Người dùng có nhu cầu trao đổi dữ liệu hoặc các phần mềm
Với các máy tính đơn lẻ, khó thực hiện khi thông tin cần trao đổi có dung lượng lớn
Nhu cầu dùng chung các tài nguyên máy tính như dữ liệu, phần mềm, máy in,… từ nhiều máy tính

Mạng máy tính là tập hợp các máy tính được kết nối với nhau cho phép dùng chung các tài nguyên như dữ liệu, phần mềm, các thiết bị phần cứng…
Các kiểu kết nối của mạng máy tính:
- Kết nối kiểu hình sao (Star): mạng máy tính được nối với nhau chung quang một máy tính nào đó được gọi là mạng hình sao
- Kết nối kiểu đường thẳng (Line): mạng máy tính được nối liên tiếp nhau trên một đường thẳng
- Kết nối kiểu vòng (Ring): máy tính được nối liên tiếp nhau trên một đường tròn

Hình 1. Các kiểu kết nối mạng cơ bản

Các thiết bị đầu cuối: Máy in, máy tính… kết nối với nhau tạo thành mạng
Môi trường truyền dẫn: Cable hay sóng
Các thiết bị kết nối mạng: Vỉ mạng, hub, Switch, modem, router… Cùng với môi trường truyền dẫn có nhiệm vụ kết nối các thiết bị đầu cuối trong phạm vi mạng
Giao thức truyền thông (Protocol): Là tập hợp các quy tắc quy định cách trao đổi thông tin giữa các thiết bị gửi và nhận dữ liệu trên mạng

Hình 2. Một số thiết bị kết nối mạng thường dùng

Mạng máy tính được phân loại theo các tiêu chí sau:

Mạng có dây sử dụng môi trường truyền dẫn là các dây dẫn (cáp xoắn, cáp quang)

Hình 3. Mạng có dây

Mạng không dây sử dụng môi trường truyền dẫn không dây (sóng điện từ, bức xạ hồng ngoại)

Hình 4 Mạng không dây

Mạng cục bộ (Lan - Local Area Network) chỉ hệ thống máy tính được kết nối trong phạm vi hẹp như một văn phòng, một tòa nhà

Hình 5. Mạng LAN của một văn phòng

Mạng diện rộng (Wan - Wide Area Network) chỉ hệ thống máy tính được kết nối trong phạm vi rộng như khu vực nhiều tòa nhà, phạm vi một tỉnh, một quốc gia hoặc toàn cầu

Hình 6. Mạng WAN kết nối các mạng LAN

Mô hình mạng máy tính phổ biến hiện nay là mô hình khách - chủ (client - server):

Máy chủ (Server): Là máy có cấu hình mạnh, được cài đặt các chương trình dùng để điều khiển toàn bộ việc quản lí và phân bổ các tài nguyên trên mạng với mục đích dùng chung
Máy trạm (Client, Workstation): Là máy sử dụng tài nguyên của mạng do máy chủ cung cấp

Hình 7. Mô hình khách - chủ (client - server)

Dùng chung dữ liệu: Có thể sao chép dữ liệu từ máy này sang máy khác hoặc lưu dữ liệu tập trung ở máy chủ, từ đó người dùng trên mạng có thể truy cập đến khi cần thiết
Dùng chung các thiết bị phần cứng như máy in, bộ nhớ, các ổ đĩa,…
Dùng chung các phần mềm: Ta có thể cài đặt phần mềm lên máy tính để người dùng trên mạng dùng chung. Nó sẽ giúp tiết kiệm đáng kể
Trao đổi thông tin: Ta có thể trao đổi thông tin giữa các máy tính thông qua thư điện tử (e-mail) hoặc phần mềm trò chuyện trực tuyết (chat)