Hở van tim 2 lá làm cho quy trình vận chuyển máu của tim gặp khó khăn do phải làm việc dưới áp lực lớn. Vậy bệnh hở van tim 2 lá có nguy hiểm không và làm sao để điều trị bệnh hiệu quả? Chuyên gia sẽ giải đáp ở bài viết bên dưới.
Các mức độ bệnh hở van 2 lá
Hở van hai lá là tình trạng bệnh có nhiều mức độ khác nhau, được đánh giá thông qua phương pháp siêu âm tim và chụp cản quang buồng tim. Dựa vào các phương pháp chẩn đoán bệnh hở van tim 2 lá được chia làm 4 mức độ bao gồm:
- Hở van 2 lá 1/4 nhẹ: Mức độ này cho thấy van hở nhẹ hoặc rất nhẹ.
- Hở van 2 lá 2/4 trung bình: Mức độ hở van trung bình.
- Hở van 2 lá 3/4 nặng: Tình trạng hở van 2 lá nặng.
- Hở van 2 lá 4/4 rất nặng: Mức độ hở van rất nặng.
Mức độ hở van 2 lá nhẹ nhất là 1/4 và hở nặng nhất là 4/4. Ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể không bị ảnh hưởng nhiều, tuy nhiên với mức độ 4/4 tình trạng van tim rất nặng cần được chữa trị kịp thời.
Bệnh hở van tim 2 lá có nguy hiểm không?
Hở van tim hai lá có nguy hiểm không còn tùy thuộc và mức độ hở nặng hay nhẹ. Đối với hở van tim hai lá 1/4 là mức độ hở van nhẹ nhất, chưa gây nguy hiểm cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể tiến triển lên mức độ hở nặng hơn hoặc dẫn đến suy tim. Khi tình trạng hở van tim hai lá ở mức độ 2/4 trở lên, bệnh nhân cần được chú ý chăm sóc nhiều hơn. Đặc biệt, hở van 3/4 và 4/4 là giai đoạn nặng, tùy vào từng trường hợp, người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc hoặc sửa chữa, thay thế van.
Khi mắc bệnh, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, khó thở hoặc nghiêm trọng hơn là tăng áp phổi và tích tụ dịch trong phổi. (1)
Các yếu tố gia tăng mức độ nguy hiểm của hở van tim 2 lá
Các ảnh hưởng làm gia tăng mức độ nguy hiểm của hở van tim 2 lá có thể dựa vào một số yếu tố bao gồm:
1. Mức độ hở van 2 lá
Mức độ hở van là yếu tố chính quyết định tình trạng nguy hiểm của bệnh. Hở van nhẹ 1/4 thường không gây nhiều triệu chứng nghiêm trọng. Ở mức độ hở tăng từ 2/4, 3/4, 4/4, tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến các triệu chứng rõ ràng và nguy cơ biến chứng cao hơn. Hở van 2 lá nặng có thể dẫn đến suy tim và các vấn đề tim mạch nghiêm trọng khác.
2. Tình trạng sức khỏe người bệnh
Sức khỏe tổng quát của người bệnh đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguy cơ và khả năng phục hồi. Những người có sức khỏe tốt và không mắc các bệnh mãn tính khác thường có khả năng đối phó và phục hồi tốt hơn.
Ngược lại, những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu hoặc có các bệnh lý đi kèm dễ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng.
3. Các bệnh lý đi kèm
Sự hiện diện của các bệnh lý khác như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh mạch vành, hoặc suy tim có thể làm tăng nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của hở van 2 lá. Những bệnh lý này không chỉ làm tăng gánh nặng cho tim mà còn làm phức tạp quá trình điều trị và quản lý bệnh.
4. Thời gian chăm sóc và can thiệp bệnh
Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và cải thiện tình trạng của người bệnh. Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng hở van có thể trở nên nghiêm trọng hơn, gây khó khăn trong việc điều trị, dẫn đến tăng nguy cơ suy tim và các vấn đề sức khỏe khác.
Việc hiểu rõ và quản lý các yếu tố gia tăng mức độ của bệnh hở van 2 lá giúp kiểm soát tình trạng bệnh hiệu quả hơn và giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Người bệnh hở van tim 2 lá có sao không khi chưa điều trị?
Trong một số trường hợp, bệnh nhân mắc bệnh hở van tim 2 lá nhẹ có thể không cảm thấy có bất kỳ triệu chứng nào. Nhưng nếu tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như:
- Tim đập nhanh.
- Ho, đau ngực.
- Mệt mỏi, khó thở, ngất xỉu.
- Sưng phù chân và mắt cá chân.
- Huyết áp thấp.
- Có tiếng thổi tim. (2)
Người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời khi gặp các triệu chứng sau đây, vì chúng có thể là dấu hiệu của suy tim cấp tính:
- Cảm giác đau thắt ngực, ngạt thở, cảm giác thở nặng nề.
- Khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi.
- Lượng oxy trong máu thấp.
Việc chữa trị kịp thời sẽ ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm xảy ra cho người bệnh, do đó bệnh nhân cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất hoặc liên hệ ngay cho bác sĩ khi phát hiện những dấu hiệu bất thường kể trên.
Những biến chứng hở van tim 2 lá có thể xảy ra
Hở van 2 lá nặng có thể dẫn đến những tình trạng rất nghiêm trọng và thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh. Một số biến chứng của hở van 2 lá có thể xảy ra bao gồm:
1. Ảnh hưởng khả năng mang thai và sinh con của phụ nữ
Khi hở van 2 lá ở mức độ nhẹ, phụ nữ vẫn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh bình thường. Tuy nhiên nếu mức độ hở van từ trung bình đến nặng, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ khi có dự định mang thai và sinh con. Do bệnh nhân bị hở van 2 lá nặng có thể đi kèm với chức năng tim suy giảm dễ gặp các biến chứng nguy hiểm khi mang thai và sinh nở.
2. Rung nhĩ
Rung nhĩ là một loại rối loạn nhịp tim bất thường. Điều này làm cho tim khó bơm máu một cách hiệu quả, khiến máu bị dồn lại và ứ đọng trong tâm nhĩ trái khiến nó dày lên và dễ hình thành cục máu đông. Nếu cục máu đông này vào mạch máu và đi đến não, nó có thể gây đột quỵ.
3. Suy tim
Hở van 2 lá nghiêm trọng làm giảm lượng máu chảy ra khỏi tim để nuôi cơ thể. Để bù đắp, tim phải làm việc cật lực hơn để bơm đủ máu. Theo thời gian, buồng bơm chính của tim (tâm thất trái) sẽ trở nên lớn hơn và kiệt sức, dẫn đến suy tim, khiến tim không thể thực hiện chức năng một cách bình thường hiệu quả.
4. Tăng áp phổi
Đây là tình trạng tăng áp lực trong các động mạch phổi khiến tim khó bơm máu từ tim đến phổi. Tình trạng này có thể dẫn đến suy tim, cục máu đông trong phổi (thuyên tắc phổi), rối loạn nhịp tim và các biến chứng nghiêm trọng khác. Nó cũng có thể gây rối loạn nhịp tim hoặc đột quỵ.
5. Ngừng tim
Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất có thể xảy ra ở những bệnh nhân suy tim nặng không thể phục hồi hoặc đột quỵ do thiếu máu não.
Chẩn đoán và điều trị sớm hở van tim 2 lá giúp giảm thiểu nguy hiểm
Thực hiện chẩn đoán để phát hiện bệnh hở van tim 2 lá là một trong những bước quan trọng trong việc điều trị bệnh.
Sau đây là một số phương pháp chẩn đoán được thực hiện để xác định bệnh và tình trạng của người bệnh:
1. Các phương pháp chẩn đoán bệnh hở van 2 lá
- Khám lâm sàng: Bác sĩ có thể thực hiện chẩn đoán lâm sàng bằng cách thăm hỏi bệnh nhân về các triệu chứng, tiền sử bệnh. Những kiểm tra nhẹ nhàng cũng có thể được thực hiện để phát hiện các dấu hiệu sưng phù trên cơ thể. Bác sĩ sẽ sử dụng ống nghe để nghe nhịp tim hoặc để phát hiện dấu hiệu của tiếng thổi tim ở người bệnh.
- Siêu âm tim qua thành ngực (TTE): Đây là phương pháp không xâm lấn, thực hiện bằng cách sử dụng sóng âm tần số cao để tạo ra hình ảnh của tim. Từ đó, có thể cho thấy tình trạng hở van tim hay các vấn đề khác của cấu trúc hoặc chức năng tim. Do vị trí của van 2 lá ở bên trong cơ thể, bác sĩ có thể sử dụng siêu âm tim qua thực quản (TEE) để có kết quả hình ảnh chi tiết hơn của van 2 lá.
- Chụp cắt lớp vi tính tim (CT tim): Phương pháp này sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết của tim và các mạch máu. Từ đó, giúp đánh giá chi tiết về cấu trúc và chức năng tim.
- Siêu âm tim gắng sức: Siêu âm tim gắng sức là phương pháp kết hợp siêu âm tim với nghiệm pháp gắng sức để xem tim hoạt động như thế nào dưới áp lực. Điều này giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của hở van và xác định khả năng đáp ứng của tim với các hoạt động gắng sức.
- Chụp cộng hưởng từ tim (MRI tim): MRI tim là phương pháp sử dụng từ trường và sóng radio để tạo ra hình ảnh chi tiết của tim. Từ đó, giúp đánh giá chức năng và cấu trúc của tim một cách chính xác.
- Thông tim (chụp mạch vành): Thông tim là một thủ thuật xâm lấn, sử dụng ống thông để tiếp cận tim và các mạch máu. Thủ thuật này giúp đánh giá tình trạng mạch vành - mạch máu nuôi tim, giúp chẩn đoán nguyên nhân của hở van 2 lá.
Thông qua các bước khám lâm sàng và xét nghiệm này, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác hở van hai lá và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp với tình trạng của từng bệnh nhân.
2. Phương pháp điều trị bệnh hở van tim 2 lá
Tùy vào tình trạng bệnh nhân bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Một số phương pháp trị bệnh van 2 lá bao gồm:
2.1. Phương pháp sử dụng thuốc
Với tình trạng hở van tim nhẹ, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc để điều trị. Một số thuốc được sử dụng để làm giảm các nguyên nhân hoặc ngăn ngừa các biến chứng của bệnh bao gồm:
- Thuốc lợi tiểu giúp giảm sự tích tụ dịch trong phổi.
- Thuốc ức chế men chuyển chuyển giúp thư giãn các động mạch và tĩnh mạch, làm giảm huyết áp. Thuốc cũng giúp giảm lượng máu rò rỉ ngược vào tâm nhĩ trái.
- Thuốc chống đông máu ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông và giảm nguy cơ đột quỵ nếu người bệnh bị rung nhĩ.
2.2. Phương pháp khác điều trị can thiệp
Phẫu thuật can thiệp được chỉ định đối với những bệnh nhân có mức độ hở van nặng hoặc có triệu chứng suy tim cần được can thiệp sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra.
Phương pháp điều trị can thiệp bao gồm phẫu thuật sửa hoặc thay van và sửa van qua da (mitral clip).
- Nếu cấu trúc van thích hợp để sửa chữa thì phương pháp phẫu thuật sửa van được ưu tiên thực hiện. Đối với trường hợp hở van 2 lá nặng không thể sửa thì cần phải thay van tim. Sau khi thay van tim, người bệnh cần tiếp tục sử dụng thuốc chống đông để ngăn ngừa huyết khối gây kẹt van. Van được thay có thể là van sinh học hoặc van được hiến tặng.
- Sửa van qua da (mitral clip) có thể được thực hiện bằng cách đưa một ống thông theo mạch máu ở đùi vào nhĩ trái xuống thất trái. Sau đó đưa 1 kẹp bằng kim loại vào giữa 2 mép van nơi bị hở và kẹp lại. Đây là phương pháp được chỉ định thực hiện trong trường hợp bệnh nặng không thể phẫu thuật.
Biện pháp ngăn ngừa hở van tim 2 lá tiến triển biến chứng nguy hiểm
Các biện pháp tuy không thể hoàn toàn ngăn chặn bệnh hở van tim 2 lá nhưng có thể giảm nguy cơ mắc bệnh van tim nói riêng và các bệnh lý tim mạch.
Sau đây là một số biện pháp giúp người bệnh ngăn ngừa các biến chứng:
- Ngừng hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia và các chất kích thích.
- Tuân thủ chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau củ, trái cây để bổ sung vitamin cho cơ thể, tránh các loại thực phẩm có nhiều dầu mỡ, chất béo.
- Duy trì cân nặng ở mức phù hợp để tránh nguy cơ thừa ngân, béo phì.
- Tránh căng thẳng, áp lực, ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý.
- Duy trì vận động mỗi ngày, luyện tập ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe tim mạch hiệu quả.
Đến ngay BVĐK Tâm Anh để được phát hiện sớm bệnh hở van tim 2 lá
Đối với những bệnh nhân tim mạch, việc thăm khám, theo dõi sức khỏe định kỳ rất quan trọng để chẩn đoán và phát hiện những nguy cơ tiềm ẩn gây ra bệnh.
Tại phòng khám tim mạch 4 - Van tim do ThS.BS Phạm Đỗ Anh Thư là trưởng đơn vị van tim, thuộc Trung tâm Tim mạch Hệ thống BVĐK Tâm Anh, sở hữu hệ thống trang thiết bị hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, mang đến những dịch vụ chăm sóc tiện nghi đạt chuẩn 5 sao cùng phương pháp điều trị chính xác và hiệu quả.
Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh là địa chỉ thăm khám, tầm soát và điều trị hiệu quả các bệnh lý tim mạch bao gồm: Hở van tim, thiếu máu cơ tim, bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim, rung nhĩ…
Trung tâm còn phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa khác như Trung tâm Xét nghiệm, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, khoa Ngoại tổng quát, Nội soi tiêu hóa, Sản Phụ khoa, Nội tổng quát (Hô hấp, Huyết học, Tiêu hóa…), Nhi khoa, Tai Mũi Họng và Răng hàm mặt, Chấn thương chỉnh hình, Niệu học và Thận học… giúp điều trị toàn diện cho người bệnh có nhiều bệnh lý đi kèm.
Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:
Bài viết đã giúp giải đáp về bệnh hở van tim 2 lá có nguy hiểm không cũng như để người bệnh có những thông tin hữu ích về bệnh hở van tim 2 lá. Để tránh nguy cơ xảy ra các biến chứng người bệnh cần thường xuyên thăm khám để được bác sĩ chẩn đoán và chữa trị kịp thời.